Het afwegingskader dient als hulpmiddel bij deze afweging. Het blijft een professionele inschatting op casusniveau, waarbij passende hulp niet altijd specialistisch hoeft te zijn, maar ook andere vormen kan aannemen. Samenwerking vanaf het begin is belangrijk bij deze afweging. 

Agnes Derksen, medewerker bij het NJi, verleende haar medewerking aan deze bijeenkomst. Agnes gaf een toelichting op het proces van gezamenlijk beslissen over de inzet van hulp. Vanuit haar expertise over veiligheid benadrukte Agnes dat de inzet van schaarse zorg echt een afweging van de professional is. “Er is geen eenvoudig antwoord op de vraag welk kind het meest kwetsbaar is en daarom voorrang moet krijgen. Wie is het kwetsbare kind en welke factoren bepalen de kwetsbaarheid?” 

Situatie gezin samen beoordelen

“Vaak wordt gekeken naar de zwakke kanten in een gezin.” Agnes hield een pleidooi om ook te kijken naar wat er wel is. “In en rond gezinnen zijn er ook sterke factoren die we niet altijd meteen zien. Soms is er een buurvrouw die iets kan doen. “Wat bestempelen we als een onveilige situatie? Dat is niet altijd scherp; het gros van de zaken zit in een grijs gebied. Wachten hoeft ook niet altijd schadelijk te zijn. Als bijvoorbeeld een ervaringsdeskundige tijdens het wachten op specialistische jeugdhulp er voor het kind is, kan dit al enorm helpen. Houd dus oog voor de beschermende factoren en bronnen van kracht die er (al) zijn. Het afwegingskader gaat dan ook niet over het individuele kind, maar over drie groepen van jeugdigen die als een extra “vinkje” meewegen bij het gesprek en dit helpt zeker bij het bepalen van de inzet van hulp bij die jeugdigen die schadelijk wachten op jeugdhulp. Het is aan de professional om in de gezamenlijke zoektocht met collega’s en het gezin de juiste keuzes voor de inzet van hulp te maken.” 

Anders kijken en doen

Vanuit haar ervaring bij de Jeugdbescherming weet Agnes dat je eigen persoonlijke achtergrond ook meespeelt bij het maken van afwegingen. “Ik voelde me vaak geraakt door de situatie van een gezin, dit kan je blik vernauwen. De beslissing kun je het beste samen met collega’s nemen omdat professionals vanuit hun eigen achtergrond verschillend kunnen oordelen over eenzelfde casus.” Ook geeft Agnes aan dat er echt iets met onze samenleving aan de hand is. “We moeten dus anders kijken naar de vraag van een gezin. In complexe gezinnen is het soms nodig om andere zorgvormen te vinden. Passende hulp is niet altijd specialistische jeugdhulp. Ook als het gezin ontwricht is, is het niet altijd handig om een kind uit huis te plaatsen. Kijk vooral naar wat er nog meer in het gezin aan de hand is: een verslavingsprobleem, werkloosheid, armoede? Deze vraagstukken vergen andere interventies en samenwerking met professionals uit andere domeinen. Versterk elkaar als professionals en vraag ook om tegenspraak bij je collega’s, want ieders perspectief doet ertoe.” Agnes rond af met: “Het blijft ongelofelijk moeilijk het juiste te doen. We moeten telkens opnieuw kijken en andere keuzes maken.” 

Professionals staan dagelijks voor moeilijke dilemma's

Tijdens de Deeltafel werd via de methode “Over de streep’’ geoefend met casuïstiek. De deelnemers deden actief mee en het was mooi om te zien dat het verdiepende gesprek op gang kwam over de gemaakte keuzes. Het werd duidelijk zichtbaar dat professionals dagelijks te maken hebben met deze moeilijke beslissingen en dat het van belang is om zoveel mogelijk inzichten met elkaar te delen. Hierbij is ook het ontwikkelen van een gezamenlijke taal belangrijk, bijvoorbeeld wat versta je onder veiligheid, crisis, etc? Ook werd naar voren gebracht dat een brede analyse aan de voorkant heel belangrijk is om een gedegen afweging te kunnen maken. Geconstateerd werd dat de criteria uit het afwegingskader hierbij helpend zijn. Een deelnemer gaf de suggestie mee om de implementatie ook te toetsen vanuit het perspectief van de jeugdigen en ouders. 

Nieuwe projectleider afwegingskader

Projectleider Jamila el Ousrouti zal na de zomer starten met de implementatie van het afwegingskader. Dit brengt diverse uitdagingen met zich mee, waaronder de prioritering van hulp en samenwerking tussen partijen als het gaat om het beslissen over de inzet van hulp. De veiligheid van de jeugdigen staat hierbij centraal, en een gezamenlijke aanpak wordt essentieel geacht voor succes.